Хамăр ял — Пайсупин — тĕлĕнче пĕчĕк автобуса вырнаçрăм. Яланхиллех, ир-ирех халăх йышлă салонта. Пĕр ватă хĕрарăмпа çума-çумăн лартăм. Типшĕмрех сăн-питлĕ хăй. Тути хĕррисем кушăхнă. Аллинче — туя. Куçĕсене енчен енне çавăрттарса сăнаса пырать. Чĕмсĕр пыма аванах мар. Иксĕмĕр хушăмăрта сăмах хутаççи сÿтĕлме тытăнчĕ. Çамрăках мар-ха çумри хĕрарăм. Виçĕ çул каялла сакăр вуннă урлă каçнă. Трак тăрăхĕнчи Мăн Шетмĕ юхан шывĕ хĕрринчи пĕчĕк ялта пурăнать хăй. Калаçма, паллах, кивçене каймасть. Турра ĕненет иккен. Аллă çула яхăн алла эрех-сăра таврашне тытман. Хăй мĕншĕн кăмăлсăр пулнине те пытармарĕ. Вăрнар чиркĕвĕнче пулнă иккен ĕнер… — Пачах ĕçместпĕр тени, тен, хăвăр Турра ĕненнипе çыхăннă? — ыйтуллăн пăхрăм сенкер куçĕнчен. — Чăннипех те патриот пекех, хăвăра чун-чĕререн парăннă çын, эппин.. — Чун-чĕререн хама парăннă, парăнман-и… ăна çÿлти Турă пĕлет. Çавах та ĕçкĕçсене çав тери кăмăлламастăп эпĕ. Ух, çав тери кураймастăп, — сассине хăпартса каларĕ ватă. — Кураймастăп… Хаçат çине çырма мар, паллах… Э-э-э, тепĕр майлă шутласан, çыр, çырса кăлар, хам ят-хушамата çеç ан палăрт, — куçĕсене мăчлаттарчĕ 83 çулхи ватă. — Турă çыннине чуна уçса каланăшăн… Мĕн пирки чуна уçса калаçрĕ-ха ватă манпа? Акă мĕн ыраттарать чуна!.. Пĕрремĕшĕ — хăй пĕчĕк ялта хăлтăр-халтăр çуртра пурăнни… Иккĕмĕшĕ — йăмăкĕн килпетсĕр кун-çулĕ, кĕске ĕмĕрĕ. Виççĕмĕшĕ — унăн çурма тăлăха юлнă ачисен хÿтлĕхсĕр пурнăçĕ. Ялта, ятне асăнмăпăр ĕнтĕ, паян-ыран йăтăнса анас çуртра тĕпленнĕ ватă. Ырлăх-пурлăх ытлă-çитлĕнех мар унăн. Вутăпах хутса ăшăнать. "Сенкер çулăмпа” усă курма шутламан та пуль… Ватлăх укçи-тенкипе, тен, саплаштарма та май пулнă хăй вăхăтĕнче. Çине тăман-ши? Тĕрĕссипе, çине тăрсан та кама юлĕ-ха пур-çук пуянлăх? Хăй вăхăтĕнче çемье çавăрманни те ура хурать халь. Эх, юнашар юратнă мăшăр пулсан халь… Епле çирĕп тĕрев пулĕччĕ вăл ватлăхра… Çамрăклăха аса илсен куç лакăмĕсене туххăмрах вĕри тумламсем капланаççĕ. Аллă çула яхăн хаяр шĕвекрен писни. Никам та чарман, никам та пăрахтарман… Ирĕке, харпăр хăйне шанни, харпăр хăйĕнчен çирĕп ыйтни ютшăнтарнă çеç ĕçкĕ-çикĕ ытамĕнчен. Шел, йăмăкĕ урăхларах çул-йĕр хывнă çав. Эрех-сăра серепине çакланниех тĕп тунă ăна. Икĕ ачи пĕчĕклех хăрах çунат айĕнче юлнă. Мăшăрĕн хевтинче ăçтан-ха ăслă-тăнлă, тăрăшуллă, кăмăллă ача çитĕнтĕр? Арçын арçынах пуль, темле ăш пиллĕ пулсан та, ача-пăча ун патне ытла туртăнмастех. Арçынăн пепкисем валли кăмăл-сипечĕ урăхларах-çке. Хĕрарăм ачана çуратнă… Кинемин чун ыратăвĕ йăмăкĕн ачисен пуласлăхĕпе, ыранхи, паянхи шухăш-кăмăлĕпе çыхăннă тата. — Ашшĕ ĕçмест-ха. Унăн кăмăл-туйăм савăк чун-чĕрере. Уйрăм тепĕр кăшлакан, ăша çав тери вăркаттаракан тĕслĕх канăç памасть-ха мана, ватăна. Йăмăкăн ачисем çав териех ĕçме юратни чун-чĕрене ыраттарать. Халь вĕсем çитĕннĕ, салтакра та пулчĕç иккĕшĕ. Чи асли авланса та пăхрĕ, ачи те пур. Эх, çав хаяр шĕвеке пула мăшăрĕ уйрăлса кайрĕ, — хаштах сывларĕ хĕрарăм. — Ман патра пурăнать-ха вăхăтлăха. Чи асли эрех-сăрапа туслашнă пулсан… Шăллĕ, тен, пурнăç çине урăлла, урă куçпа пăхать? Çук иккен… Ÿсĕрĕлсен пачах латти çук унăн. Хирĕçме, тавлашма яланах хатĕр вăл. Шел çумри мăшăрне пĕрле пурăнма, ĕçлеме тата ача-пăча пăхса çитĕнтерме. Улми йывăççинчен аякка ÿкмест, тенĕ ваттисем. Тĕп-тĕрĕсех те каланă пуль… Ашшĕ-амăшĕ ăмăртмаллах ĕçсен, хирĕçсен, ăçтан-ха кил-çуртра тивĕçлĕ йĕрке пултăр. Паллах, хăналăхри пурнăçра кил ăшши хаклăрах пуриншĕн те… Эпĕ çапла шутлатăп.
|