Чăваш Республикин Патшалăх пичет архивĕн фончĕ çĕнĕ кĕнекепе пуянланчĕ. Унăн ячĕ -  «Николай Петрович Петров». Кĕнекене  И.Я.Яковлев ячĕллĕ Чăваш патшалăх педагогика университетĕнчи тĕпчевçĕсен канашĕ хатĕрленĕ тата пичете сĕннĕ. Тиражĕ - 100 экземпляр. Кĕнекене пуçтарса хатĕрлекенĕсем -  Т.В. Артемьева, А.Д. Ахвандерова, В.В. Павлов ăсчахсем. 

Биобиблиографиллĕ справочника филологи наукисен тухтăрĕ, профессор, академик, Чăваш Республикин тата тивĕçлĕ наука ĕçченĕ Н.П. Петров профессор çуралăранпа 80 çул тултарнă ятпа хатĕрленĕ. Ку кăларăма Николай Петрович пурнăçĕпе ĕçĕ-хĕлне халалланă, унта чăвашла тата вырăсла çырнă 24 статья кĕнĕ, вĕсен авторĕсем -  республикăмăрти паллă ученăйсем. Вĕсем хушшинче М.Ф. Чернов, А.П. Хузангай, Г.А. Дегтярев, Л.П. Сергеев, В.Н. Пушкин, А.Е. Горшков, В.И. Сергеев, В.Г. Родионов, А.П. Данилов, А.Д. Ахвандерова, П.Н. Метин тата ыттисем те. Кĕнеке вĕçĕнче  Н.П. Петровăн наука ĕçĕсен библиографине панă: монографисем, брошюрăсем, ... Малалла вула

Петровсен кĕçĕн ывăлĕ авланчĕ, кӳршĕ кас хĕрне качча илчĕ.  Матви пиччепе Натали аппа çамрăках мар (утмăл пиллĕкрен каçнă) пулин те ачине сапăр туса чаплă туй ирттерчĕç. Вĕсен килĕнче çур ял хăналанчĕ пуль. Ятарласа ĕçкĕ валли кил хуçи центнер туртакан самăр сыснине, аран-аран утакан мăнтăр, çуллă кăвакалĕсене пустарчĕ. Ашĕ-пăшĕ, кăлпассийĕ, çăвĕ, шăрттанĕ, чăкăчĕ, ăнса пиçнĕ кăпăшка çăкăрĕ куç тулли – çи кăна. Сĕтел урисем тутлă апат-çимĕçе аран йăтса тăраççĕ. 
Пурнăçăн тути-масине туякан, самаях хыткукарланса çитме ĕлкĕрнĕ, мĕн пур вак-тĕвеке перекетлекен çын çиччĕмĕш, чи кĕçĕн ачин туйне анлăн ирттерес терĕ. Вĕреннĕ хĕре качча илет. Ăса хака хуни паха. Эппин ачи хăйне хывнă. Пулас кинĕн сăнĕ-пуçĕ те хӳхĕм, юратмаллискер. Унăн ывăлĕ те начар мар. Паттăр, вăйлă. Ĕçе ăна ашшĕ мĕн пĕчĕкрен хăнăхтарнă. Хитрелĕх тенĕрен, Петровсен çичĕ ачине те ... Малалла вула

Ĕçсĕр аптранă кăвакал кутăн чăмнă тенĕ пек Матви пичче çенĕкри кĕнеке çӳлĕкĕнчи ăпăр-тапăра кĕлете йăтма пуçларĕ. Карчăкне мĕшĕлти тесе вăрçрĕ. Ирхи ултă сехетре тутлăн карăнса тухакан кинĕн кăмăлне пăсрĕ.
– Эсĕ паян ире усăсăр ирттертĕн, çăкăр çимелĕх мар, яшка çимелĕх те пĕр пĕрчĕ ĕç тумарăн, – терĕ.
– Ну, çак мăйракасăр старике, татах кăмăла пăсасшăн, юрать шкула каймалла, – шутларĕ кинĕ чышкине çанни ăшне пытарса. Çăвăнса-тасалса çимесĕрех ĕçне – ачасем патне – тухса чупрĕ.
Вăрçа хирĕç – вăрçăпа. Кинĕпе хуняшшĕ хушшинчи лару-тăру çивĕчленсех пычĕ. Канмалли кун тасатма тытăнсан Света Петровсен 30 çулхи кĕпе çумалли машини юрăхран тухасран, çĕмĕрĕлесрен чунтан хăрарĕ. Атийĕшĕ сăнасах тăрать. Пӳрнипе шаккаса пилĕк минут çавăрттармалла та виçĕ минут кантармалла, шывĕ лĕп пултăр, порошокне перекетлесе яр... тет.
Тупата хăлха çĕрет. Кинĕн чăтăмлăх хутаççи пушансах пырать. Ахаль те чĕлхине ирĕке ярас мар тесе шăпăрт кăна ĕçлет.
– Шывне кил картишне ан т ... Малалла вула

Пирĕн ентеше, Çирĕклĕ ялĕнче çуралнă, халĕ республикăри “Хыпар” хаçатăн журналистне Ю. П. Степанова (Листопада) “СССР космонавт-летчикĕ А. Г. Николаев” медальпе чысланă.

Красноармейскинчи вăтам шкул хыççăн вăл “Байконур” космодромра хĕсметре тăнă. Унтан И. Н. Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университетĕнче аслă пĕлÿ илнĕ. Çамрăк журналиста “Коммунизм ялавĕ” халĕ — (“Хыпар”) хаçат коллективĕ ăшшăн йышăннă, кунтах вăл Раççей журналистсен Союзĕн членĕ пулса тăнă. Ю. П. Степанов (Листопад) — “Алга, Ахах...Камсем эсир?” справочник, “Хушма хушамат”, “Халăхран тухнă ăсчах”, “Тăван кĕтес пилĕпе” кĕнекесен, ытти ĕçсен авторĕ. Вунă çула яхăн Юрий Петрович Шупашкар районĕнчи “Тăван ен” хаçатăн тĕп редакторĕнче те вăй хучĕ. 

Профессилле журналист-репортер, калем ăсти пулнă, тĕрлĕ темăсене хăюллăн хускатса вĕсем çине çыравçăн çивĕч куçĕпе пăхнă май, вăл хăйĕн пултарулăхне тарăнлатсах пырать. Тухăçлă ĕçшĕн ытахальтен мар ăна тĕрлĕ наградăсемпе чысланă. Çав шутра — “Х ... Малалла вула

Нумайăшĕ ку ĕçпе те, тепĕр ĕçпе те пурăнма пултарать. Ку çын - урăхла, Г.Айхи пĕртен-пĕр ĕç валли - сăвă çырма - çуралнă. Вăл хăй - сăвă.

Мĕнле йывăр та асаплă вăл чăн-чăн сăвăç пуласси: йăтăнса анать ун çине тĕнче илемĕ - кĕтрет /мĕнле сăмахпа, мĕнле янăравлăхпа сăнарламалла Турă панă аслă илеме - виçсе-шутласа тухнă рифмăсен такăр çулĕпе-и е, тĕнче илемĕ вĕç-хĕрсĕр пулнă пек, поэзи уçлăхĕнче çĕнĕ “прачак касмалла-и”, çĕнĕ çул-сукмак хывмалла-и?/, этемĕн кăткăсран та кăткăс чунне, унăн телейне-асапне кăтартмашкăн шалах, чун тĕпнех, çитмелле-и - мĕнле мелпе, мĕнле вăрттăнлăхпа? Е тата пăтранчăк та хĕвĕшÿллĕ пурнăç авăрне çакланас мар тесен мĕн тумалла сăвăçăн?

Пĕлет-и çакна 12-13 çулти ача, пулас сăвăç? Ăна вăл туять. Çуттăн ĕçĕ - çутатасси, çумăрăн ĕçĕ çĕре шăварасси пулнă пек, сăвăç пулма çуралнă ача та хăй улăхĕнче, хăй хирĕнче ы ... Малалла вула

16 августа исполнилось 80 лет Георгию Сидоровичу Сидорову. Ученый-педагог, видный организатор образования и науки, он внес весомый вклад в обучение и воспитание молодежи, в развитие системы среднего и высшего образования Чувашии.

СЕЛЬСКИЕ АКАДЕМИИ

Родился Георгий Сидорович в деревне Янмурзино Красноармейского района в крестьянской семье.16 августа 1941 г., когда Георгию исполнилось 12 лет, отец ушел на фронт. Провожали его всей деревней. Георгий Сидорович вспоминает: «Мать сильно плакала, а я гордился, что мой отец уходит защищать Родину. На прощанье он дал мне наказ: «Ты — старший сын, младше тебя три брата и сестренка. Мать болеет, ты остаешься вместо меня». В летнее время Георгий наравне со взрослыми работал в колхозе: пахал, сеял, убирал урожай.
В 1951 г. он с отличием окончил Чувашский пединститут, и в том же году молодого педагога назначили директором Ма ... Малалла вула

Район пуçлăхĕ С.А.Николаев Пенза облаçĕнчи чăваш наципе культура автономийĕн председательне Н. Н. Чирков юлташа йышăннă. Николай Никифорович - Çĕмĕрле районĕнче çуралса ÿснĕ, Хутар шкулне вĕренсе пĕтернĕ хыççăн И.Н.Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн историпе филологи факультетĕнче пĕлÿ пухнă. 1981 çултанпа Пенза хулинче ĕçлесе пурăнать. Н.Н.Чирков чăваш культурине тулай чăвашĕсем хушшинче упраса хăварас тĕллевпе нумай тăрăшать. Халĕ облаçре 10 чăваш ялĕ. Вĕсенче 7 пин ытла чăваш пурăнать. Вĕсенчен иккĕшĕ - Социализмла Ĕç Геройĕ, Петр Константинович Чернов – Ленин орденĕн кавалерĕ. Елена Ильдебейкина - тĕнче класлă спорт мастерĕ. Николай Архипкин – чаплă гармонист. Автономи çумĕнче «Асамат» ансамбль пур, вăл хăйĕн концерт программисен репертуарне чăваш халăх юррисемпе чăваш композиторĕсен хайлавĕсене кĕртме тăрăшать.

Станислав Андрееви ... Малалла вула

                                                      Чăваш çамрăкĕсен инициативлă ушкăнĕ (ЧМИГ) Питĕр хули тата Ленинград облаçĕнчи çамрăк чăвашсенчен тытăнса тăрать. Эсир çамрăк-и е çитĕннĕ çын-и, енчен те пирĕн çинчен пĕлетĕр пулсан, хăвăр çинчен те пире çырса пĕлтерме пултаратăр. Çыхăну адресĕ: gilded.youth@gmail.com  

Псковра ĕçлесе пурăнакан Вячеслав Егоров чăваш çинчен материал вулама пултаратăр: http://s41.radikal.ru/i091/0908/0b/e93118b6a09f.jpg 

Кунта вара хаçат номерĕ: 
http://peterchuvash.googlepages.com/PC2009.08.09.zip


На берегах Невы чуваши появились в начале XVIII в. По указам Петра I ясачные крестьяне и служилые люди из чувашс ... Малалла вула

47 лет назад, с 11 по 15 августа 1962 года, летчик-космонавт СССР, дважды Герой Советского Союза Андриян Григорьевич Николаев совершил свой первый космический полет на корабле Восток-3. Впервые в мире был совершен групповой космический полет двух пилотируемых кораблей (Восток-3 и Восток-4). Полет продолжался 3 суток 22 часа 22 минуты.

Полет Андрияна Николаева на космическом корабле «Восток-3» и по сей день остается эпохальным, поворотным, грандиозным.

Радиосвязь с Николаевым, как только он занял место в космическом корабле, вел Юрий Гагарин. Позднее об этих предстартовых часах Андриян Григорьевич напишет:
 «Пока часы в унисон отбивают секунды, меня то и дело запрашивают о самочувствии. Сразу угадал Юрия Гагарина. Он будто рядом:

- Андрюха, ни пуха ни пера!

 - Ладно, Юра!

Поповича голос... Он всегда был связным на ... Малалла вула